Het hepatopulmonaal syndroom wordt gekenmerkt door de combinatie van leverziekte, intrapulmonale vasodilatatie en arteriele hypoxemie.
Bij de diagnose kan gebruik gemaakt worden van echocardiografie met contrast gemaakt van zogenaamde "agitated saline".
Dit is een mengsel van 9 ml NaCl 0.9% en 1 ml lucht. Via twee 10 ml spuiten, met elkaar verbonden door een driewegkraan, kan door het snel heen en weer spuiten van het vloeistof/lucht mengsel het lucht worden opgelost in het fysiologisch zout.
Als dit vervolgens wordt ingespoten via een perifeer infuus of centraal veneuze lijn is dit contrast zichtbaar in de rechter harthelft.
De grootte van de luchtbelletjes in de agitated saline is ongeveer 32 micrometer. Het mengsel moet snel na menging worden ingespoten gezien de korte halfwaardetijd van ongveer 4 seconden.
In de normale situatie komt dit contrast niet aan in de linker harthelft, omdat de luchtbelletjes te groot zijn om de longcapillairen te passeren. Deze hebben namelijk een diameter tussen de 5 en 10 micrometer.
In geval van een hepatopulmonaal syndroom, waarbij de capillairen in de longen verwijd zijn, kan het contrast wel de longcirculatie passeren, zodat het na enkele hartslagen in de linker harthelft zichtbaar wordt.
Bij een rechts-links shunt in het hart daarentegen zal het contrast direkt zichtbaar worden in de linker harthelft.
Opname 1. Contrast in rechter ventrikel
Opname 2. Luchtbelletjes van het contrast komen na ongeveer 7 seconden aan in de linker harthelft, zichtbaar als kleine witte bubbels (Tijd tussen begin van opname 1 en opname 2 was 7 seconden)
Referenties:
Jeon DS et al. The Usefulness of a 10% Air-10% Blood-80% Saline Mixture for Contrast Echocardiography: Doppler Measurement of Pulmonary Artery Systolic Pressure. (J Am Coll Cardiol 2002;39:124–129.