Cor pulmonale en longembolie

De meest frequente oorzaken van een acuut cor pulmonale op de intensive care zijn massale longembolie, ARDS en (te) hoge beademingsdrukken. Tevens kan er sprake zijn van een verergering van een reeds langer bestaande rechtsbelasting bij bijvoorbeeld een COPD.

Een acuut cor pulmonale wordt echocardiografisch gekenmerkt door:

- een gedilateerde rechter ventrikel met verminderde contractie
- een afgeplat septum met paradoxale septumbeweging (goed te zien in de PSAX)

Bijkomende bevindingen:
- afname volume linker ventrikel
- gedilateerde en niet collaberende v cava inf
- verhoogde pulmonaaldruk, te meten met continuous wave doppler over de tricuspidalisklep
- (soms is een trombus zichtbaar in de rechter harthelft als oorzaak van de cor pulmonale)

Normaal is de grootte van de rechter ventrikel in de apicale opname kleiner dan 0.6 x de grootte van de linker ventrikel. Is de verhouding tussen de grootte rechts en links tussen 0.6 en 1 dan is er sprake van een matige dilatatie. Is deze verhouding groter dan 1 dan is er sprake van een ernstige dilatatie.

Sterk gedilateerde rechter atrium en ventrikel met paradoxale septumbeweging, de linker ventrikel wordt gecomprimeerd

Afplatting septum (D-shape) in PSAX

Stolsel in rechter atrium bij patient met massale longembolie

Sterk gedilateerde rechter ventrikel bij patient met massale longembolie. Bewegend stolsel in rechter atrium is zichtbaar (subcostale opname)

Ernstige tricuspidalisinsufficientie

Hoge pulmonaaldrukken bij longembolie

Referenties:
- De Backer et al. Hemodynamic monitoring using echocardiography in the critically ill. Uitgeverij Springer-Verlag